PANKREAS İLTİHABI NEDİR?
PANKREAS İLTİHABI NEDİR?
Pankreas iltihabı ya da diğer adıyla pankreatit oldukça yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Karnın tam arkasında, ince bağırsağın üst kısmında yer alan pankreas geniş ve düz bir bez şeklindedir. Pankreasın ana işlevi yağ ve karbonhidratların sindirimi için gerekli olan enzimleri sağlamaktır.
Sindirim sisteminin önemli bir parçası olan enzimlerin salgılanması dışında insülin ve glukagon hormonları pankreas tarafından üretilir. Bu hormonlar kan şekeri düzeyinin korunması açısından önemlidir ve insülin eksikliği diyabete neden olabilir.
Pankreas iltihaplanması farklı nedenlerle meydana gelebilmektedir. Pankreas iltihaplanmasının iki farklı çeşidi bulunmaktadır; kronik veya akut pankreas iltihabı.
Aniden ve kısa süreli oluşan akut pankreas iltihabı genel olarak aşırı alkol tüketimi ya da safra kesesi taşları nedeniyle oluşur. Tabii bir gecede çok alkol kullanmak hemen pankreas iltihaplanmasına neden olmaz ancak uzun süreli, düzenli alkol kullanımı iltihaplanma riskini arttırır.
Sık görülen akut pankreas iltihabının diğer nedeninde ise safra taşları pankreas kanalını tıkayarak buradan geçen sindirim enzimleri pankreasa geri döndüğü için iltihaplanma meydana gelir.
Akut Pankreas İltihabı Nedenleri
Ana sebepler safra taşları, safra kesesi hastalıkları ve uzun süre alkol kullanımıdır
Anormal pankreas yapısı, kanda yüksek düzeyde lipid, travmatik yaralanmalar
Östrojenler ve tiazid diüretik gibi bazı ilaç türleri
Bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonlar
Akut pankreatit çocuklarda ise genellikle kistik fibrozis, kabakulak, abdominal travma, Reye sendromu, Kawasaki hastalığı ve Hemolitik-üremik sendrom nedeniyle görülmektedir.
Akut pankreas iltihabı uzun süre yaşanırsa kronikleşir. Kronik pankreatit ise pankreas dokusunda yaralanma ve iltihaba neden olur ayrıca sindirim sistemi sorunları ile insülin düzeylerinde değişimler gözlenir. Kronik pankreatit nedenleri akut olanla aynı olmakla birlikte hiperparatiroidizm ve hiperlipidemi nedeniyle pankreas kanalının tıkanması sonucunda da görülebilir.
Pankreas İltihabı Belirtileri
Karnın üst kısmında birden başlayan ve zamanla artan ağrılar oluşur. Bu ağrılar pankreas iltihaplanmasının ana belirtisidir. Aşağıda akut ve kronik pankreatit belirtilerini bulabilirsiniz.
Akut Pankreatit Belirtileri
Bulantı
Kusma
Ateş
Hızlı nabız
Terleme
Şişmiş karın
Hazımsızlık
Gaz
Hıçkırık
Deri döküntüsü
Kurutma
Yorgunluk
Baş ağrısı
Düşük kan basıncı
Böbrek yetmezliği
Kalp yetmezliği
Kronik Pankreatit Belirtileri
Kusma
Bulantı
Hazımsızlık
Sindirim sorunları
Kötü kokulu ve yağlı dışkı (steatorrhea)
İstemsiz kilo kaybı
Kronik pankreas iltihabı yaşayan kişilerde kilo kaybı, sindirim enzimlerinin eksikliği nedeniyle alınan gıdaların işlenmesi azaldığı için sıklıkla görülür.
