Ülseratif Kolit
Ülseratif kolit bağırsağın iç tabakaları içinde devam eden bir inflamasyon durumudur. Hayat boyu süren alevlenmeler ve düzelmelerle seyreden bir hastalıktır. Bazen hastalığın bulguları olur bazen de olmaz. Bulgular genellikle kanlı veya kansız ishallerdir.
İnflamatuar bağırsak hastalıkları olarak bilinen 2 hastalıktan birisidir (diğeri Crohn Hastalığı). Hastalık bağırsaklarda kızarıklık, şişme ve yaralar gelişmesiyle seyreder. Bu yaralar bağırsak duvarı içinde oyuklar yapabilir. Ülserler bağırsak kanamasına sebep olabilir.
Nasıl Oluşur?
Ülseratif Kolitin hastalığının sebebi bilinmemektedir. Bazı besin maddelerine, bazı mikroplara karşı gelişen korucu maddelerin bağırsaklarda tahribat yaptığı ileri sürülmektedir.
Semptomları Nelerdir?
Karın ağrıları ve kramplar
Özellikle kanlı ve mukuslu İshal
Hafif ateş yükselmesi
Yorgunluk
Kilo kaybı
Rektumda gerginlik hissi
Bazı hastalarda göz, eklem ve deride de bulgular olabilir. Bunlar için ilgili braş hekimlerinin görüşleri istenebilir.
Nasıl Tanı Konur?
Doktorunuz sizin şikayetlerinizi dinleyerek muayene edecektir. Rektumdaki (makat) yara ve inflamasyonun değerlendirilmesi için rektal muayenede söz konusu olacaktır. Sizden şu testlerde istenebilir;
Kan testleri
Kalın bağırsağın baryumlu grafileri
Sizden genellikle ve kesinlikle rektosigmoidoskopi ve kolonoskopi istenecektir. Bu işlemler sırasında doktorunuz makattan, ucunda ışık kaynağı olan, bükülebilen kameralı bir tüpü bağırsağın bir kısmına ya da tamamına uygulayacak ve işlem sırasında laboratuarda değerlendirmesi için bağırsak iç duvarından biyopsiler (örnekler) alacaktır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Henüz ülseratif Kolit hastalığını tamamen ortadan kaldıracak kesin bir tedavisi olmadığı için hafif vakalarda sadece bulgulara yönelik tedaviler verilecektir. Tedavinin amaçları;
Ağrıyı geçirmek
Bağırsağın normal çalışmasını sağlamak
Hastalığı ağırlaştırabilecek problemlerden uzak durmak.
Yüksek proteinli ve kalorili besinlerle beslenmek.
İshaliniz varsa, bağırsağı yumuşatıcı özelliği olan besinlerden uzak durmalısınız (çiğ sebze ve meyveler, konsantre meyve suları gibi). Birkaç saat kadar katı gıdalar yemeyerek bağırsağı dinlendirmek yardımcı olacaktır. Bu sırada yemek yerine sadece saydam sıvılar içmelisiniz. İshal birkaç sat içinde düzelince sık ve az öğünler şeklinde katı yemeklere başlamalısınız.
Fazla miktarda kafein içeren (kahve, çay, çikolata, neskafe vs) stümülanlardan uzak durmalısınız. Eğer süt ürünleri şikayetlerinizi arttırıyorsa bunlardan kaçının.
Diyette lifi arttırmak mı azaltmak mı gerektiğini doktorunuza danışın.
Eğer karın ağrıları yada kramplar varsa karın üzerine sıcak pansumanı (sıcak su torbası gibi) iyi gelebilir.
Ülseratif Kolit hastalığında kullanılan ilaçlar;
Salisilik asitli anti-inflamatuar ilaçlar sülfasalazine yada mesalamine gibi
Metranidazol veya ciproflaxocine gibi antibiyotik ilaçlar
Steroid grubu anti-inflamatuar ilaçlar
Thiopurine grubu ilaçlar (mercaptopurine, azothiopurine gibi)
Bu ilaçların topikal olarak uygulanan krem yada yağ gibi formları da vardır. Bazı ilaçlar lavman şeklinde mevcuttur, bunlar rektumdaki şikayetleri hafifletmek yada geçirmek için vardır.
Eğer çok fazla şikayetleriniz varsa ve ilaçlarla kontrol altına alınamıyorsa, hastanede tedaviye gereksinim var demektir. Hastanedeki tedavi sırasında;
İntravenöz (damar yoluyla) beslenme ve sıvılar
Kaybettiğiniz kanı yerine koymak için kan transfüzyonları
Damar yoluyla vitaminler verilmesi
“Nazogastrik suction” denilen ince bir plastik tüpün mideye yerleştirilerek bağırsak ve midenin dinlendirilmesi için mide ve sindirim sıvılarının dışarı çekilmesi işlemidir.
Ülseratif kolit hastalığı komplikasyonlara sebep olabilir; bağırsak kanaması, delinmesi, toksik megakolon denilen karnın şişmesi ve barsak duvarının incelip delinmesi gibi durumlar gelişebilir. Bu gibi bazı durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir.
10-12 seneden fazla süren ülseratif rektit veya 8 seneden fazla süren ülseratif pankolit durumlarında hastaların barsak kanser gelişimi olasılığına karşın kolonoskopi ile takip edilmeleri gereklidir.
Kendimi Nasıl Koruyabilirim?
Doktorunuzun önerilerine uymalısınız. Doktorunuza kanama, ağrı ve ishal durumlarında ne yapmanız gerektiğini sormalısınız. Ayrıca;
Doktorunuzun yazdığı ilaçları sonuna kadar uygulayın
Doktorunuzun önerilerine göre dengeli, sağlıklı bir diyet uygulayın
Haftada en az 3 kere 20 dakikalık egzersiz uygulayın.
Stresi azaltmak için rahatlama teknikleri uygulayın.
Stres için psikologa gidin.
Günlük streslerden uzak durmak için pozitif destekler bulun (aile, iyi arkadaşlar vs)
İnflamatuar bağırsak hastalıkları olarak bilinen 2 hastalıktan birisidir (diğeri Crohn Hastalığı). Hastalık bağırsaklarda kızarıklık, şişme ve yaralar gelişmesiyle seyreder. Bu yaralar bağırsak duvarı içinde oyuklar yapabilir. Ülserler bağırsak kanamasına sebep olabilir.
Nasıl Oluşur?
Ülseratif Kolitin hastalığının sebebi bilinmemektedir. Bazı besin maddelerine, bazı mikroplara karşı gelişen korucu maddelerin bağırsaklarda tahribat yaptığı ileri sürülmektedir.
Semptomları Nelerdir?
Nasıl Tanı Konur?
Doktorunuz sizin şikayetlerinizi dinleyerek muayene edecektir. Rektumdaki (makat) yara ve inflamasyonun değerlendirilmesi için rektal muayenede söz konusu olacaktır. Sizden şu testlerde istenebilir;
Nasıl Tedavi Edilir?
Henüz ülseratif Kolit hastalığını tamamen ortadan kaldıracak kesin bir tedavisi olmadığı için hafif vakalarda sadece bulgulara yönelik tedaviler verilecektir. Tedavinin amaçları;
İshaliniz varsa, bağırsağı yumuşatıcı özelliği olan besinlerden uzak durmalısınız (çiğ sebze ve meyveler, konsantre meyve suları gibi). Birkaç saat kadar katı gıdalar yemeyerek bağırsağı dinlendirmek yardımcı olacaktır. Bu sırada yemek yerine sadece saydam sıvılar içmelisiniz. İshal birkaç sat içinde düzelince sık ve az öğünler şeklinde katı yemeklere başlamalısınız.
Fazla miktarda kafein içeren (kahve, çay, çikolata, neskafe vs) stümülanlardan uzak durmalısınız. Eğer süt ürünleri şikayetlerinizi arttırıyorsa bunlardan kaçının.
Diyette lifi arttırmak mı azaltmak mı gerektiğini doktorunuza danışın.
Eğer karın ağrıları yada kramplar varsa karın üzerine sıcak pansumanı (sıcak su torbası gibi) iyi gelebilir.
Ülseratif Kolit hastalığında kullanılan ilaçlar;
Bu ilaçların topikal olarak uygulanan krem yada yağ gibi formları da vardır. Bazı ilaçlar lavman şeklinde mevcuttur, bunlar rektumdaki şikayetleri hafifletmek yada geçirmek için vardır.
Eğer çok fazla şikayetleriniz varsa ve ilaçlarla kontrol altına alınamıyorsa, hastanede tedaviye gereksinim var demektir. Hastanedeki tedavi sırasında;
Kendimi Nasıl Koruyabilirim?
Doktorunuzun önerilerine uymalısınız. Doktorunuza kanama, ağrı ve ishal durumlarında ne yapmanız gerektiğini sormalısınız. Ayrıca;
